Ủy ban nhân dân huyện Tân Biên nhận được câu hỏi của công dân trên hệ thống hỏi đáp trực tuyến tỉnh Tây Ninh (https://hoidap.tayninh.gov.vn). Nội dung câu hỏi: “Vợ chồng tôi sinh sống với nhau và có con lớn sinh năm 1975 nhưng không có đăng ký kết hôn. Nay tôi có nhu cầu vay vốn ngân hàng và ngân hàng yêu cầu tôi làm giấy xác nhận hôn nhân thực tế (do tài sản hình thành trước hôn nhân). Hiện nay, Tôi mới làm đăng ký kết hôn năm 2024. Tôi đã liên hệ UBND xã Thạnh Bình để làm thủ tục xác nhận hôn nhân thực tế nhưng phía UBND trả lời là không đúng quy định và không đồng ý xác nhận cho tôi.Vậy cho tôi hỏi UBND xã Thạnh Bình trả lời như vậy có đúng không? và tôi có thể làm thủ tục ở đâu?”.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, để có một quan hệ hôn nhân hợp pháp thì hai bên nam nữ phải thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn tại cơ quan có thẩm quyền, nhằm mục đích được pháp luật công nhận mối quan hệ, bảo vệ quyền và lợi ích của mỗi bên.
Theo Thông tư 01/2001/ TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP Thông tư liên tịch của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp về việc thi hành luật hôn nhân và gia đình thì những trường hợp hai bên nam nữ không đăng ký kết hôn vẫn được pháp luật công nhận là hôn nhân thực tế, quyền và nghĩa vụ được áp dụng như hôn nhân hợp pháp như sau:
Thứ nhất: Trường hợp hai bên nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng, xác lập quan hệ vợ chồng với nhau trước ngày 03/01/1987, mặc dù họ chưa làm thủ tục đăng ký kết hôn nhưng vẫn được đảm bảo quyền và nghĩa vụ hợp pháp của vợ chồng.
Thứ hai: Trường hợp hai bên nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng sau thời điểm Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực đến trước ngày 01/01/2001. Theo quy định của pháp luật thì những trường hợp này phải đăng ký kết hôn trong khoảng thời gian từ thời điểm ngày 01 tháng 01 năm 2001 đến thời điểm ngày 01 tháng 01 năm 2003.
Nếu như sau thời điểm ngày 01 tháng 01 năm 2003 mà các cặp vợ chồng không tiến hành thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn hợp pháp thì họ sẽ không được xem là vợ chồng theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.
Theo nội dung câu hỏi và thông tin cung cấp: Vợ chồng ông sinh sống với nhau và có con lớn sinh năm 1975 nhưng không có đăng ký kết hôn. Hiện nay, vợ chồng ông mới làm đăng ký kết hôn nàm 2024.
Như vậy, trường hợp ông và vợ của ông đã chung sống với nhau như vợ chồng trước ngày 03 tháng 01 năm 1987 và đến trước năm 2024 chưa thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn. Như vậy, dù vợ chồng chưa đăng ký kết hôn nhưng vẫn được pháp luật vẫn công nhận là hôn nhân thực tế.
Năm 2024, ông thực hiện đăng ký kết hôn, việc đăng ký kết hôn của ông thuộc trường hợp đăng ký đăng ký hôn nhân thực tế theo quy định tại khoản 2 Điều 44 Nghị định số 123/2015/NĐ-CP. Theo đó, quan hệ hôn nhân được công nhận kể từ ngày các bên xác lập quan hệ chung sống với nhau như vợ chồng. Khi thực hiện thủ tục đăng ký thì ngày, tháng, năm xác lập quan hệ hôn nhân được ghi vào mặt sau Giấy chứng nhận kết hôn.
Việc xác nhận tình trạng hôn nhân của ông do Ủy ban nhân dân xã, nơi ông thường trú thực hiện việc cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân trên cơ sở tình trạng hôn nhân hiện tại của ông.
Đề nghị ông liên hệ UBND xã nơi ông đăng ký thường trú để hướng dẫn, giải quyết cho ông.
Trân trọng !